اين بقعه ، آرامگاه بنيانگذار شعبه اي از فرقه صوفيه نعمت اللهي و قطب هاي آن مي باشد . حاج سلطان محمد ، صالح عليشاه از عرفاي مدفون در اين بقعه هستند .مجموعه بنا داراي چهار صحن بزرگ به نام هاي صحن پايين ، بالا ، كوثر و فردوس و دو حوض سنگي است . گنبد بنا از كاشي هاي نفيس آبي رنگ با نقوش اسليمي و تركيب هندسي همراه با كتيبه اي پوشيده است . بنا شامل كفش كن ، ورودي هاي متعدد ، چهار مناره كاشي كاري شده ، برج ساعت ، ايواني رفيع در قسمت شمالي و اتاق مقبره مي باشد ، در اطراف بنا حجره هايي براي اقامت مسافران در نظر گرفته شده است .
نوع بنا : تاريخي
قدمت : حدود 508 سال
| بقعه با چهار ايوان خشتي ، در چهار سو است ابعاد 8 ضلعي بنا 80/3 متر و ارتفاع آن 5/7 متر مي باشد . دو ايوان سالم بنا داراي طاق نما هاي تزيني و دربهايي است كه به داخل بقعه وصل ميشود . اين بنا به امام زاده نيز شهرت دارد . هر ضلع مربع داخل بنا 60/6 متر است ايوان داخل آن به وسيله گوشواره هاي لچكي مقر نس كاري شده به 8 ضلعي و سپس به دايره متصل مي گردد . ارتفاع گنبد 15 متر است و در دوره قاجار درون بقعه سفيد كاري شده است . صاحب بقعه از دولتمردان صفوي بوده كه در سال 1025 در زمان حكومت شاه عباس اول در گذشته است وي مير محمد شريف حسيني ، فرزند مير محمد طاهر بيلدار باشي سبزوار بوده است . | |
| آدرس :روستاي فسنقر در حومه شهرستان سبزوار |
نوع بنا : زيارتي
قدمت : حدود 102 سال
| اين بقعه در نزد اهالي محل به نام هاي حضرت سلطان حسن به موسي بن جعفر (ع)و سيد حسن غزنوي وسلطان حسين شاعر شهرت دارد . هسته مركزي ان متعلق به قرن هشتم و ايوان هاوغرفه هاي ان به قرن هاي نهم و يازدهم منسوب است اين بنا از خارج هشت ضلعي و از داخل چهار ضلعي است و داخل بقعه داراي مقرنس بندي در ترنبه هاو غرفه ها ست كتيبه اي با حاشيه گلدار در زير سقف ايوان شرقي وجود دارد. | |
| آدرس :سبزوار محله كوشك عليا |
| بناي اصلي به بقعه سيد اسماعيل معروف است و شامل بقعه صحن - حياط - ايوان و راهرو ورودي است كه از خشت آجر ساخته شده اند نقشه بصورت چهارضلعي است كه از داخل بوسيله گوشواره ساده گچي به هشت ضلعي تبديل شده وگنبدي دو پوسته بر روي ان استوار شده است. | |
| آدرس :2 كيلومتري شمال مزينان |
| نوع بنا : زيارتي قدمت : خوارزمشاهيان 491-628 م) مقبره امام زاده سلطان محمد رضا فرزند امام ومسي كاظم(ع) مربوط به دوران خوارزمشاهيان است. صنيع الدوله در مطلع الشمس مي نويسد:« چون سلطان محمد خوارزم خواب ديده كه امامزاده در اينجا مدفون است، به بعضي علامات محل را معلوم كرده و اين مقبره را ساخته و املاك زيادي را بر آن وقف نموده است .» اين مقبره در نيم فرسنگي زوارم واقع شده است. بالاي قبر صندوقچه اي است كه داراي تاريخ 1284 مي باشد و اشعار شيخ بهايي بر آن نقش شده است. گنبد اين بنا به سبك مغولي ساخته شده است. | |
| آدرس :شيروان - نيم فرسنگي زوارم |
| نوع بنا : زيارتي قدمت : قرن هشتم و نهم ه ق در كتيبه گچ بري شده آرامگاه ،شيخ محمد الرشيد نواده شيخ همام و نبيره شيخ احمد غزالي معرفي شده است .شيخ احمد غزالي برادر امام محمد غزالي و از عرفاي اسلامي اواخر قرن پنج و اوايل قرن ششم هجري است.اين بقعه داراي طرحي 8 ضلعي است كه گنبدي با كلاف هاي چوبي بر آن استوار گرديده است .داخل بنا داراي دو حاشيه گچ بري با خطوط شبيه ثلث است .صندوق چوبي مقبره كه بيش از 5قرن قدمت داشته و داراي كتيبه كاري و خطوط هندسي و تزييناتي با گل و بوته بوده است به همراه درب هاي نفيس بقعه به غارت رفته است.بناي بقعه از قلوه سنگ و ملاط گچ و آهك مي باشد و احتمالا از آثار قرن هاي هشتم و نهم هجري است كه در دوره صفويه قسمت هاي بالايي گنبد تعمير شده است. | |
| آدرس :32 كيلومتري شمال شرقي اسفراين در حاشيه روستاي بيدواز |
| نوع بنا : زيارتي قدمت : اتابكان فارس686-543 ه.ق بقعه پير برحق يا جار سوز يادگاري ازقرن هفتم هجري در بردسيركرمان است كه نقشه آن از خارج چهارگوش و از داخل هشت گوش مي باشد. گنبد بقعه دو پوشه وآجري است و تزئينات گچبري، مقرنس كاري . خطوط كوفي و كاشي كاري جالب گل و بوته آن شكوه و جلال خاصي به داخل گنبد داده است. اين بنا به شماره 491 جزء بنا هاي تاريخي ايران به ثبت رسيده است. | |
| آدرس :بردسير كرمان |
| نوع بنا : زيارتي قدمت : قرن هفتم هجري اين بقعه از آثار قرن هفتم هجري در بردسير كرمان است كه نقشه آن از خارج‌چهار گوش و از داخل هشت گوش است. گنبد بقعه دو پوشه و آجري است و تزئينات گچبري، مقرنس‌كاري،خطوط كوفي و كاشي‌كاري جالب گل و بوته آن شكوه و جلال خاصي به داخل گنبد داده است. اين بنا در شماربناهاي تاريخي ايران به ثبت رسيده است. | |
| آدرس :بردسير كرمان |
| نوع بنا : زيارتي قدمت : قرن هفتم ه. ق اين بنادر شهداد كرمان واقع شده كه بنام‌هاي خانقاه آقوس، آقوس گليسا يا پيرمسافرخوانده ميشود و شامل ديوارهاي حياط، ورودي و اتاق گنبددار است. اين بنا از آثار قرن هفتم ه. ق است. دركتاب تذكره الاوليا كه در نيمه قرن دهم ه . ق نوشته شده، از محله آقوس و بناهاي مهم آن ياد شده است. در كتاب‌مذكور از شخصي بنام بابامسافر كنجي ياد شده كه بطور ناشناس به شهداد آمده و در آنجا مي‌زيسته است و نيزاشاره شده كه قبر بابا مسافر در زير گنبدي در اندرون خانقاهي كه حضرت خواجه اختيارالدين عبدالقادر كرماني‌آنرا احداث كرده، قرار دارد. اين بنا در فهرست آثار تاريخي ايران به ثبت رسيده است. | |
| آدرس :شهداد كرمان |
| بقعه داناي علي در محله چمار سراي رشت و در وسط خيابان بيستون واقع است. به نقل از پيران قوم، اين بقعه از آن پيري دانا و مومني پرهيزگار است كه به مقام طي الارض رسيده و نماز هاي روزانه خود را در مكه معظمه مي خواند. ساختمان بقعه كوچك از آجر و آهن است و با سنگ مرمر كاشي هاي مكتوب و منقوش تزئين شده است. گنبد كاشي كاري شده بقعه با طرح كلاه درويشي به تقليد از گنبد شيخانه ور لاهيجان ساخته شده است. | |
| آدرس :محله چمار سراي رشت و در وسط خيابان بيستون |