| نوع بنا : تاريخي قدمت : حدود 1304-1357هجري شمسي سال علي اسفندياري متخلص به نيما يوشيج فررند ابراهيم خان اعظم السطنه نوري در دهكده يوش از بخش بلده شهرستان نور متولد شد.خواندن ونوشتن را نزد آخوند ده فرا گرفت . خانه اين شاعر نوپرداز و بلند پايه معاصر در روستاي يوش واقع شده است. ساختمان خانه شامل حياط مركزي با اطاق هاي متعددي در اطراف آن است كه با داشتن عناصر تزئيني از قبيل آجر كاري، گچبري، ارسي هاي زيباي ملهم از موتبف هاي تزئيني قاجاري، در زمره ابنيه مشهور تاريخي استان مازنداران به شمار مي ايد .امروزه خانه نيما يوشيج كه خانه فرهنگ ناميده مي شود، تعمير و مورد حفاظت واقع شده است . | |
| آدرس :دهكده يوش از بخش بلده شهرستان نور |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : قاجار خانه ابريشمي از بناهاي زيباي عصر قاجار و در محله صيقلان رشت واقع است. اين خانه داراي دو تالار به نام هاي چيني خانه و تالار آيينه است. هر يك از تالار ها با تزئينات پر كار آرايش يافته اند. در تالار چيني خانه ظروفي منقوش به نقش گل و مرغ، در دوايري كه با گچ بري ها احاطه شده، به جاي گرفته اند. از ديگر قسمت هاي اين بنا تالار آيينه با آينه كاري هاي دقيق و ظريف است. تزئينات بي شمار سقف، گيلويي ها، طاق ها، طاقچه ها و سردرها به همراه گچ بري هاي ظرفي در اطراف پيش بخاري اين بناي مسكوني را در رديف زيباترين منازل دوره قاجاريه قرار داده است. از آنجا كه اين بنا در گذشته به حاجي ميرزا ابريشمي تعلق داشت. امروزه نيز با نام صاحب اوليه آن خوانده مي شود. | |
| آدرس :محله صيقلان رشت |
| بعد از 85 سال كه خانه ميرزا كوچك جنگلي به صورت مخروبه اي درآمده بود با پيگيري هاي صورت گرفته از سوي بنياد پژوهشي فرهنگي ميرزا كوچك جنگلي در سال 1382 از طرف شوراي شهر رشت براي انجام خدمات تاريخي فرهنگي در اختيار بنياد ذكر شده قرار گرفت . بنياد نيز به عنوان يك سازمان غير دولتي ، غير سياسي ، غير انتفاعي ( سازمان مردم نهاد ) با كمك هاي مردمي و ياري ادارات مربوطه خانه را با استناد به اسناد و عكس هاي جمع آوري شده به همان صورت اول بازسازي كند .و اكنون نيز كه توانسته كتابخانه ، مركز اسناد ،تنديس و موزه ميرزا كوچك جنگلي را به بهره برداري برساد به موفقيت هاي روزافزون خود مباهات مي ورزد .خانه موزه و مركز اسناد ميرزا كوچك جنگلي همه روزه از ساعت 8 صبح تا 13 و جمعه ها از ساعت 10 صبح تا 17 عصر يكسره باز و افتخار ميزباني شما عزيزان را دارد .كتابخانه نيز در ايام هفته 8 تا 13 باز است .اگه به رشت سر زديد از خانه موزه و مركز اسناد ميرزا كوچك جنگلي ديدن فرماييد . | |
| آدرس :رشت خ استادسرا كاشي |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : قاجار اين خانه كه در بافت تاريخي لاهيجان قرار دارد. يكي از بناهاي مسكوني دوره قاجار و از نظر تزئينات و گچ بري بسيار زيباست. خانه محمد صادقي داراي يك تالار و شاه نشين با طاق گنبدي و سقف مقرنس كاري شده است و ارسي هاي مشبك دارد. خانه هاي قديمي ديگري نيز وجود دارد و به صورت مسكوني مورد استفاده قرار مي گيرد. اما به دليل ارزش هاي ويژه در فهرست آثار ملي استان به ثبت رسيده است. مهمترين اين خانه ها عبارتند از خانه سيد علي مقيمي خانه سيد اسماعيل ضيا بري و ... | |
| آدرس :بافت تاريخي لاهيجان |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : قاجار اين خانه ها در محله راه پشته، در غرب رودخانه لنگرود قرار دارند و در اوايل دوره قاجاريه ساخته شده اند. اين مجموعه داراي بناهاي اندروني،بيروني ومحل مخصوص خدمتكاران است. بناها دو طبقه هستند و هر اشكوب، ايواني سرتاسري دارد. از تزئينات اين بناها گچ بري هاي زيبا، طاقچه هاي مطبخ با طاق جناقي، نقوش روي چوب در دامنه بام و در هاست. اروسي هاي اين مجموعه از نفاست زيادي برخوردارند. اين بنا آسيب ديده و نياز به مرمت اساسي دارد. | |
| آدرس :محله پشته، در غرب رودخانه لنگرود |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : قاجار اين خانه در فشكالي محله لنگرود، در شرق بازار شهر رو به روي اداره برق واقع است و در اوايل دوره قاجاريه ساخته شده است. سازندگان آن حاج آقا بزرگ منجم باشي و ميرزا عبد الباقي و ميرزا مهدي خان منجم باشي هستند. اين بنا در دوره پهلوي مرمت شد. اين بنا ابتدا به صورت مجومعه ساخته شده بود و امروزه از هم مجزا شده است. بناي اصلي پلاني مربع مستطيل و داراي دو اشكوب است. گچ بري هاي داخلي و بيروني، كاشي كاري ازاره بيروني . كف سرسرا و حوض همراه ايوان چوبي و اروسي هاي زيبا از تزئينات بنا هستند. | |
| آدرس :فشكالي محله لنگرود در شرق بازار شهر روبه روي اداره برق |
| اين خانه قديمي در مرز محله بهبهاني و شنبدي بوشهر واقع شده است و تزئينات گچبري در اشكال گل و بوته دارد. در ورودي اين خانه مقرنس كاري شده است و پنجره هاي نفيس منبت كاري با شيشه هاي رنگين دارد. اين خانه به خانواده قاضي تعلق دارد | |
| آدرس :مرز محله بهبهاني و شنبدي بوشهر |
| نوع بنا : تاريخي قدمت : حدود 1280هجري شمسي سال اين عمارت به صورت مجموعه ساختماني به حدود يك قرن قبل تعلق دارد و در پنج كيلومتري شهر بوشهر دركنار ميدان بهمئي قرارگرفته است. مساحت زيريناي آن 400 متر مربع است و از قسمت هاي مختلف كه با يكديگر ارتباط دارند تشكيل شده است. اين بنا توسط معماران فرانسوي ساخته شده است. نوع و سبك معماري از سبك ساختمان سازي دو قرن اخير سواحل خليج فارس كه به «بنگله» معروف است تأثير گرفته است و به اواخر دوران زند و اوايل دوران قاجار مربوط است. به مقتضاي احتياج در دوران قاجار و در زمان اقامت انگليس ها در سال ها جنگ بين الملل اول و بعد از آن و همچنين اوايل حكومت خاندان پهلوي تغييراتي در آن داده شد و تعميراتي صورت گرفت. عمارت داراي يك قسمت استحفاظي، بارو و شاه نشين و قسمتي به صورت چند ايوان و اتاق هاي مسكوني است و در حال حاضر نيازمند تعميرات اساسي است. علاوه بر بناهاي ياد شده، خانه ها و عمارت هاي ديگري نيز در سطح استان وجود دارد كه از نظر پيشينه تاريخي و ويژگي هاي معماري در خور توجه اند و از ديدني هاي استان به شمار مي روند. | |
| آدرس :پنج كيلومتري شهر بوشهر |